از 13 اقلیم شناخته شده در جهان، استان گلستان دارای 8 اقلیم معتدل مرطوب، معتدل مدیترانه ای، معتدل خشک، معتدل کوهستانی، سرد کوهستانی، خشک سرد، نیمه خشک و خشک می باشد. متوسط بارندگی سالیانه 470 میلیمتر و پتانسیل آب سطحي و زيرزميني میزان 2485 ميليون مترمکعب است، این استان از نظر ناهمواری به سه ناحیه کوهستانی ، کوهپایه ای و جلگه ای تقسیم می شود. از نظر توپوگرافی: 21- متر تا 3945 متر ارتفاعات کوه شاهوار، دارای منظرهای زیبا همچون کوهستانی، جلگه ای، ساحلی، بیابانی، جنگلی، مرتعی و تالاب های متعدد با قابلیت های گسترده اکوتوریستی است.

جمعیت استان گلستان براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، یک میلیون و 868 هزار و 819 نفر است که از این تعداد 995 هزار و 615 نفر شهرنشین و 871 هزار و 546 نفر روستایی و یکهزار و 658 نفر غیرساکن می‌باشند. بیشترین تراکم جمعیت در گرگان با 297.4 نفر و کمترین آن در مراوه تپه با 19 نفر در هر کیلومتر است.

پیشینه تاریخی این سرزمین به ۷ هزار سال پیش و در غار کیارام واقع در روستای (فرنگ) بخش گالیکش به دوران پارینه سنگی بر می‌گردد. پژوهش‌های تازه نشان داده‌است که منطقه ی گرگان از ۶ هزار سال پیش تمدن پیش از آریایی‌ها را در خود جای داده بوده‌است. کهن‌ترین آثار دوره ی نوسنگی ایران از غار کمربند و غار هیتو در نزدیکی بهشهر پیدا شده‌است. این آثار از آشنایی مردمان آن زمان به سفالگری، هنر بافتن، اهلی کردن جانورانی مانند بز کوهی و ساخت ابزارهای سنگی صیقلی حکایت دارد. کاوش‌های تورنگ‌تپه، در نزدیکی گرگان، نیز نشان داده‌است که این منطقه دارای روستاهای پر جمعیت، سفالگری انبوه و شبکه ی آبیاری کشاورزی بوده‌است و دیرینگی آن دست کم به اندازه ی شهر سوخته در سیستان است. نام این سرزمین در سنگ نوشته‌های هخامنشی، از جمله سنگ نوشته ی داریوش در بیستون، به صورت ورگانه و در نوشته‌های پهلوی به صورت گورکان آمده‌است.

در محدوده جغرافیایی ۵۴ درجه تا ۵۶ درجه طول شرقی و ۳۶٫۳۰ تا ۳۸٫۱۵ عرض شمالی و در بین استان‌های مازندران، سمنان و خراسان شمالی قرار دارد. گلستان با کشور ترکمنستان نیز هم جوار و دارای ۳۴۸ کیلومتر مرز خاکی و ۹۰ کیلومتر مرز آبی با این کشور است. این استان به دلیل جایگاه جغرافیایی ویژهٔ خود از آب و هوای گوناگونی برخوردار است. بخشی از رشته کوه البرز شرقی از غرب به سوی شرق استان کشیده شده که گرایش زیادی به سوی شمال شرقی دارد و رفته‌ رفته از بلندی کوه‌های آن کاسته می‌شود. شاهوار با بلندی ۳۳۲۰ متر از سطح دریا، که بلندترین قلهٔ استان است، در جنوب غربی استان جای دارد. در پایه این بلندی‌ها، به‌ ویژه در جنوب و شرق استان، کوهپایه‌هایی از رسوب‌های دانه ریز و دانه درشت دیده می‌شود که سفره‌های آب زیرزمینی فراوانی را در خود دارند و به صورت چاه و قنات از آن‌ها بهره‌برداری می‌شود. بخش زیادی از پهنهٔ استان گلستان به صورت جلگه‌است.

استان گلستان به عنوان قطب کشاورزي که در همه رشته هاي کشاورزي و دام پروري از کشت گندم و پنبه و محصولات باغي و توليد چوب گرفته تا پرورش دام و صيد ماهي و شيلات و استحصال خاويار و … حضور جدي و پيشگام دارد.
اين استان در توليد سويا با 60.3 درصد، خاويار با 56 درصد و دانه روغني كلزا با 34 درصد از توليد كشور، دارنده رتبه اول است.

این استان دارای ۱۴ شهرستان به نام‌های آزادشهر، آق قلا، گرگان، گنبدکاووس، بندرترکمن، گمیشان، رامیان، کردکوی، بندرگز، علی آباد کتول، گالیکش، کلاله، مراوه تپه و مینودشت، 27 بخش، 33 شهر، 60 دهستان و 1049 آبادی می‌باشد

استان گلستان از طریق راه آهن سراسری (راه آهن شمال) از شهر گرگان تا بندر ترکمن و از آنجا به ساری و سوادکوه و گرمسار و تهران متصل شده‌است. همه ساله به دلیل موقعیت خوب استان در مسیر مسافرین عازم به مشهد از سمت استان مازندران پذیرای هزاران گردشگر ایرانی است.استان گلستان بیش از پنج هزار کیلومتر راه اصلی و فرعی دارد.